علیلو، سنت کریسمس در گرجستان

کریسمس در سراسر جهان در 25 دسامبر جشن گرفته می شود. اما در گرجستان نه. گرجی ها تولد مسیح را در 7 ژانویه جشن می گیرند، اما در مراسم اصلی جشن گرفتن با خانواده و دادن هدایا، در شب سال نو از نیمه شب برگزار می شود. چرا اینقدر متفاوت است؟ دلیل آن این است که کلیسای ارتدوکس گرجستان، بسیار شبیه به کلیسای روسیه و اتیوپی، از تقویم قدیمی “جولیان” برای جشنواره های خود استفاده می کند. یک سال معمولی در گرجستان، یعنی سالی بدون محدودیت‌های قرنطینه که در سال 2020 مانند جاهای دیگر، اوضاع را کمی کاهش می‌دهد، در روز کریسمس (گرجستانی) در 7 ژانویه، صدها نفر در تفلیس به خیابان‌ها می‌آیند. یا در رژه علیلو کلیسا شرکت کنید یا در تور گرجستان از تماشا آن لذت ببرید. در علیلو پسران گروه کر و روحانیون را می‌بینید و به دنبال آن یک جمعیت زیاد، که نمادها و پرچم‌های گرجستان را در دست دارد، به سمت کلیسای جامع اصلی، سامبا می‌روند. آنها به عنوان یک کشور ارتدوکس گرجستانی، از تقویم قدیمی جولیان پیروی می کنند – و سنت های گرجی مشخصی دارند.

رژه علیلو

در گذشته مردم دور هم جمع می شدند، به خانواده ها سر می زدند و با آواز علیلو کریسمس را به آنها تبریک می گفتند. خانواده های میزبان به مهمانان غذا و شیرینی می دادند (تخم مرغ یک هدیه ضروری بود که نمادی از باروری را حمل می کرد). این سنت در سراسر کشور اجرا شد. هر منطقه از گرجستان عناصر سنتی خود را به آن اضافه کرد.

علیلو یک سنت دیرینه است که قدمت آن به قرن های پنج و شش باز می گردد. به محض اینکه اتحاد جماهیر شوروی تأسیس شد سنت کریسمس علیلو در گرجستان ممنوع شد. رهبران اتحادیه تلاش کردند تا خرافات دینی را از بین ببرند و روز مقدس را بدنام کنند. خوشبختانه پس از فروپاشی رژیم در دهه 90، این سنت توسط رهبر معنوی کلیسای ارتدکس گرجستان ایلیا دوم به کشور بازگردانده شد.

این روزها، علیلو در روز کریسمس در 7 ژانویه برگزار می شود. مردم با لباس‌های مذهبی در خیابان‌های شهرهای گرجستان مشغول پردازش غذا، شیرینی و هدایا همراه با آهنگ‌های سنتی کریسمس گرجستان هستند. هدایا در کلیسایی جمع آوری می شوند که در آن مراسم کریسمس برگزار می شود. پس از پایان خدمت، غذا و هدایا در یتیم خانه ها، سرای سالمندان و ندامتگاه ها توزیع می شود.

در روز کریسمس، بسیاری از گرجی ها در علیلو، رژه در خیابان ها شرکت خواهند کرد. هزاران نفر در علیلو به هم می‌پیوندند – روحانیون کلیساهای مختلف، کلیساها و بچه‌هایی که لباس‌های Stikari، ردای طلایی، سفید یا قرمزی را که دستیار یک کشیش می‌پوشد، به تن دارند. آنها صلیب ها و نمادها را در خیابان ها حمل می کنند و غذا، شیرینی و چیزهای دیگر را جمع آوری می کنند که بعداً بین افراد نیازمند و یتیم خانه ها توزیع می شود.

اما کودکان گرجستانی مجبور نیستند تا 7 ژانویه برای هدایای خود منتظر بمانند! کادوها به طور سنتی در شب سال نو رد و بدل می شوند. اما هدایا توسط پدر کریسمس تحویل داده نمی شوند. آنها را تولویس پاپا – پدربزرگ اسنو – آورده است که با پوشیدن تمام سفیدی پوشیده از جمله یک شنل ضخیم پوست گوسفند و کلاهی به نام نبادی از کوه ها پایین می آید. درست همانطور که کودکان غربی کلوچه و شیر را برای بابانوئل کنار می گذارند، کودکان گرجستانی Tolvis Papa Churchkela را تهیه می کنند، خوراکی خوشمزه ای به شکل سوسیس که از گردو و آب انگور درست می شود.

درخت کریسمس و غذای منحصر به فرد

گرجستان حتی درخت کریسمس خود را دارد که “چیچیلاکی” نام دارد. چیچیلاکی از شاخه‌های خشک شده درخت فندق یا گردو تهیه می‌شود که تراشیده می‌شوند تا «درخت‌های کوچک» تشکیل شود. گرجی ها معتقدند که درخت تراشیده شده شبیه ریش سنت باسیل کبیر است که در این زمان از سال از گرجستان بازدید می کند – مشابه پدر کریسمس و تولویس پاپا. همچنین اعتقاد بر این است که این درختان نماد امید و اعتقاد هستند و در کریسمس بسیار محبوب هستند و با انواع توت ها و سایر میوه ها تزئین می شوند. به آرامی و ماهرانه به صورت نوارهای مجعد بلند تراشیده می شوند تا درختی (از 30 سانتی متر تا 1.5 متر) شکل بگیرد که سپس با گلدان ها، شیرینی ها و میوه های خشک تزئین می شود. هر سال یک مورد جدید باید خریداری شود، زیرا، طبق سنت، چیچیلاکی یک روز قبل از عیسی مسیح ارتدکس گرجستان، در 19 ژانویه سوزانده می شود تا خانواده از “شیاطین” و مشکلات سال پاک شود. امروزه اکثر گرجی‌ها درخت صنوبر «غربی» را انتخاب می‌کنند، چه مصنوعی و چه واقعی، با آزار و اذیت کمتر و کمتری با چیچیلاکی… اگرچه احساس می‌کنیم که بعد از سال 2020، مراسم سوزاندن مشکلات بسیار پرطرفدار خواهد بود! 

با توجه به اهمیت اشتراک غذا و نوشیدنی برای گرجی ها، جای تعجب نیست که گرجی ها حتی نوع خاصی از خاچاپوری را که مخصوص کریسمس پخته می شود، دارند. آن را Guruli Gvezeli می نامند و درست مانند یک خاچاپوری پلاس معمولی است اما یک تخم مرغ آب پز نیز در داخل خمیر پنهان شده است. مانند همه چیز، گرجی ها کریسمس را به طور مشخص و منحصر به فرد، از آن خود می کنند. این یک زمان بسیار خاص از سال است – و زمان عالی برای بازدید.

و اما بابانوئل. بله، گرجی ها هم بابانوئل خودشان را دارند! “Tovlis Papa” یا “Tovlis Babua” (در گویش گرجی غربی)، که به عنوان “پدربزرگ برفی” ترجمه می شود، هدایای خود را در شب سال نو برای کودکان می آورد، معمولاً در حالی که کودکان در نیمه شب بیرون هستند و آتش بازی را تماشا می کنند. Tovlis Papa، بر خلاف بابانوئل با شکم گرد سرخ ، با لباس سفید (شامل کلاه)، با یک کلاه سنتی از پشم گوسفند گرجی و یک “nabadi” بومی، یک شنل گرم و سنگین نمدی می آید.

افسانه ها می‌گوید که در شب سال نو، تولیس پاپا از خانه‌اش در کوه‌های قفقاز پایین می‌آید تا برای همه بچه‌های این کشور شیرینی و شیرینی بفرستد. بچه ها با کنار گذاشتن «چرچخلا» «اسنیکر» گرجی که با آجیل و ژله انگور سفت شده درست می شود، هدیه را پس می دهند.

در مجموع، سنت های کریسمس و سال نو گرجستان تجربه جالبی را برای شما رقم می زند، اگر در تور گرجستان خود، این روز را با آنها جشن بگیرید، گرجستان یک بار دیگر به شما ثابت می کند که در نوع خود بی نظیر است!